- casa campidanese
-
castello Siviller
Il castello
Foto di Guido Costa - collezione archeologica Venturino Vargiu
- gente antica
- images/morfeoshow/temp_upload/01UnaviadelpaesediGuidoCosta.jpg
Una via del paese
Foto di Guido Costa600400 - images/morfeoshow/temp_upload/02IlcortileconilfornoelalolladiGuidoCosta.jpg
Il cortile con il forno e la lolla
Foto di Guido Costa600400 - images/morfeoshow/temp_upload/eananti.jpg
Su corrazz’e ananti
Foto di Venturino Vargiu600449 - images/morfeoshow/temp_upload/04Salolla.jpg
Sa lolla
Foto di Venturino Vargiu449600 - images/morfeoshow/temp_upload/05Salolladesupottabi.jpg
Sa lolla de su pottabi
Foto di Venturino Vargiu449600 - images/morfeoshow/temp_upload/06Suziru.jpg
Su ziru
Foto di Venturino Vargiu449600 - images/morfeoshow/temp_upload/07Sasalla.jpg
Sa salla
Foto di Venturino Vargiu449600 - images/morfeoshow/temp_upload/08SasallaII.jpg
Sa salla
Foto di Venturino Vargiu449600 - images/morfeoshow/temp_upload/ecroccai.jpg
S’apposent’e croccai
Foto di Venturino Vargiu449600 - images/morfeoshow/temp_upload/10Sucumo.jpg
Su comò
Foto di Venturino Vargiu449600
- images/morfeoshow/temp_upload/01IlcastellodiGuidoCosta1.jpg
Il castello
Foto di Guido Costa600400 - images/morfeoshow/temp_upload/02CastelloSiviller.JPG
Castello Siviller
Foto di Colette Podda600450 - images/morfeoshow/temp_upload/03CortileinternoII.JPG
Cortile interno
Foto di Colette Podda600450 - images/morfeoshow/temp_upload/04Cortileinterno.JPG
Cortile interno
Foto di Colette Podda600450 - images/morfeoshow/temp_upload/05Portalediingresso.JPG
Portale di ingresso
Foto di Colette Podda450600 - images/morfeoshow/temp_upload/06Portico.JPG
Portico
Foto di Colette Podda600450 - images/morfeoshow/temp_upload/07Vedutaposteriore.jpg
Veduta posteriore
Foto di Colette Podda600450
- images/morfeoshow/temp_upload/01Probabiliamuletiinmaterialiliticieceramici0.jpg
Probabili amuleti in materiali litici e ceramici
Foto di Venturino Vargiu600425 - images/morfeoshow/temp_upload/02Puntedifrecciainossidiana.jpg
Punte di freccia in ossidiana
Foto di Venturino Vargiu600399 - images/morfeoshow/temp_upload/03Puntefoliateinossidiana.jpg
Punte foliate in ossidiana
Foto di Venturino Vargiu600447 - images/morfeoshow/temp_upload/04Vaghidicollanadiconchiglia.jpg
Vaghi di collana di conchiglia
Foto di Venturino Vargiu600470 - images/morfeoshow/temp_upload/05Accettinainpietranera.jpg
Accettina in pietra nera
Foto di Venturino Vargiu411600 - images/morfeoshow/temp_upload/06CeramicheculturaOzieri.jpg
Ceramiche cultura Ozieri
Foto di Venturino Vargiu600384 - images/morfeoshow/temp_upload/07Pendenteinselce.jpg
Pendente in selce
Foto di Venturino Vargiu388600 - images/morfeoshow/temp_upload/08Pendentiinpietra.jpg
Pendenti in pietra
Foto di Venturino Vargiu600438 - images/morfeoshow/temp_upload/09PesodatelaioculturaOzieri.jpg
Peso da telaio cultura Ozieri
Foto di Venturino Vargiu496600
- images/morfeoshow/temp_upload/01Sposi19040.jpgSposi 1904 Archivio fotografico privato428600
- images/morfeoshow/temp_upload/02Suistiriantigu.jpgSu istiri antigu Archivio fotografico privato393600
- images/morfeoshow/temp_upload/03Costumegionaliero.jpg
Costume giornaliero
Archivio fotografico privato399600 - images/morfeoshow/temp_upload/Efisioannitrenta.jpg
Sant’Efisio anni Trenta
Archivio fotografico privato422600 - images/morfeoshow/temp_upload/Efisioannitrenta_II.jpg
Sant’Efisio anni Trenta
Archivio fotografico privato407600 - images/morfeoshow/temp_upload/Efisioannitrenta_III.jpg
Sant’Efisio anni Trenta
Archivio fotografico privato600465 - images/morfeoshow/temp_upload/EfisioannitrentaIV.jpg
Sant’Efisio anni Trenta
Archivio fotografico privato600435 - images/morfeoshow/temp_upload/Efisioannitrenta_V.jpg
Sant’Efisio anni Trenta
Archivio fotografico privato600442 - images/morfeoshow/temp_upload/Efisio1938.jpg
Sant’Efisio 1938
Archivio fotografico privato600456 - images/morfeoshow/temp_upload/10SorelleMarongiu.jpg
Sorelle Marongiu
Archivio fotografico privato413600 - images/morfeoshow/temp_upload/11tziaMariaPodda.jpg
Tzia Maria Podda
Archivio fotografico privato403600 - images/morfeoshow/temp_upload/12tziaPrettinaAbis.jpg
Tzia Prettina Abis
Archivio fotografico privato449600 - images/morfeoshow/temp_upload/13Bambinaconmaitta.jpg
Bambina con maitta
Archivio fotografico privato438600 - images/morfeoshow/temp_upload/14FamigliaTocco.jpg
Famiglia Tocco
Archivio fotografico privato448600 - images/morfeoshow/temp_upload/15MariucciaCaboniII.jpg
Mariuccia Caboni
Archivio fotografico privato450600 - images/morfeoshow/temp_upload/16MariucciaCaboni.jpg
Mariuccia Caboni
Archivio fotografico privato458600 - images/morfeoshow/temp_upload/17RaffaeleEriu.jpg
Raffaele Eriu
Archivio fotografico privato398600 - images/morfeoshow/temp_upload/18DonnaincostumeII.jpg
Donna in costume
Foto di Venturino Vargiu449600 - images/morfeoshow/temp_upload/19Donnaincostume.jpg
Donna in costume
Foto di Venturino Vargiu366600
Biddesorris
Biddesorris est una bidda de massàjos e butegàrios, su clima est mediterràneu, s’agatat in su pranu bundosu de Campidanu a bintises chilòmetros dae Casteddu; sa terra sua, est prana e in parte manna bonificada e cun abbas incrannadas, est puru intra is prus bundosas de sa Sardigna in uve prènent mescamente trigos e òrgios, iscartzofa e tamata. A incumintzu de is annos Sessanta ant chircadu su petròliu ma non dd’ant agatadu issipiende chi in suta de terra ddu fiant arena e zarrighedda. Biddesorris est orrugradu dae tantas orròjas ma unu riu ebbia abarrat tot’annu e ddu tzerriant su Flumini Mannu, o si nono Riu Mannu. Su Monte Tzìppiri, ebbia issu padente de sa bidda, est artu 891 metros e, fintzas a is annos Sessanta ddu fiat una miniera.
In su tempus Biddesorris, fiat tzerriada Sorres o si nono Sorris o si nono galu Serris, est arrenomada pro sa prima borta in una carta geogràfica de sa Sardigna de su 1550, in s’òpera de Sebastiano Münster Cosmographia, e a cante a su nùmene de sa bidda ddu at fintzas unu casteddu. Su nùmene de Biddesorris paris cun su casteddu, s’agatat puru in sa carta Chorogràphica, Descriptio Provinciarum et Conventum Fratrum Minorum s. Francisci Capucinorum de su 1649 e oe mantesa in Washington in sa Library of Congress. Paret chi su nùmene de Sorres arribet dae su latinu horreum, chi cheret nàrrere magasinu de trigu, pro ca in sa bidda si produiat trigu meda e in cuddeni matessi ddu golliant.
Un’àtera ipòtesi narat chi Sorres giugat sa radighina greca sor ammentende su bizantinu Spreca chi at abitadu sa bidda; custa fonte est cunfrimada dae un’arrastu archeològicu de perda uve s’agatat un’iscrita in grecu chi est in sa Cresia bizantina de Santa Lughia. Sa cresia nd’est ruta in su XIX sèculu, e custa perda est mantesa a su museu archeològicu de Casteddu.
In su XVIII sèculu, Bidda Sorris, cumintzat a èssere tzerriada de gasi; difatis in sa carta de su 1720 pagu prus a mancu, est mentovada dae Domenico Colombino cun su nùmene de Villa Sor. Finas a cando in su 1777 su nùmene suo abarrat Villasor (Bidda Sorris).
Tocat a nàrrere chi dae is arrastos archeològicos agatados in so lugu de Bidda Sorris dae pagu tempus a custa’ala, paret chi s’orìgine de sa bidda siet prus antiga meda e nos giugat a su mancu a su tempus pre-nuràgicu. Paret chi Bidda Sorris fiat abitada giai dae su Neolìticu, a su chi resultat dae is arrastos de unu bidditzolu chi giughet testimoniàntzias de cultura de Otzieri, chi s’agatat in sa localidade de sa Cresia is Cùccurus.
De su tempus nuràgicu est su nuraghe Su Sonadori chi pigat su nùmene dae su cùcuru in uve l’ant bogau a campu e in uve su surbare de su bentu bogat unu sonu totu suo. Àteras testimonias romanas s’agatant in sa localidade Abba Cota.
Sa bidda, cun is domos campidanesas galanas, inghìriat sa cresia de santu Biasi e sa Domo Fortesa o Casteddu Baronale Siviller, fraigadu in su 1415 dae Giovanni Siviller, chi ddi fiat tocadu sa propriedade feudale de Bidda Sorris dae su Regnu de Aragona. Tocat a mentovare puru is crèsias de Santu Antiogu, sae de Santa Maria e de Santa Vitalia a inghìriu de sa bidda.
In s’ala de s’Abba Cota, ddu at fintzas una mitza termale dae ue ch’istupat abba caente e in ue como ddu at un’istabilimentu de is abbas Sandàlia e Giara. Un’àtera mitza est cudda de Santu Giagu, in ue ddu at un’àteru istabilimentu e in ue faghent s’abba Federica.
Dae su ditzionàriu Angius/Casalis:
«In custu logu ddu at una funtana de abba minerale e termale chi si narat Abba Cota. In ue ddu at una coa ue acabbat sa corona de is cucureddos de Gùturu ‘e Forru achirrat sa bena de abba limpia e caente, chi a pustis de carchi arratu s’ammisturat cun is abbas de unu riu a cante.
Fara, mentovat custa funtana, e nde vantat sa balia de cura chi giughet s’abba sua. Sa temperadura sua abarrat semper a 32° R. […]
In cue ddu at unu casteddu fraicadu in su 1415: custu est mentovadu in unu papiru de s’archìviu de su Pìscamu de Casteddu, in uve si leghet, chi Perdu, Pìscamu de custa citade, cun su capìtulu suo donavat a Giovanni Sinelleris, sennore de sa Biddesorris giuta a èssere belle chene ànimas, sa possibilidade de fraicare subra is arrastos de sa cresia antiga, unu casteddu pro difèndere sa gente noa chi ddu arribaiat. Dae un’àteru documentu s’issìpiat chi su logu de Sorres, dae ue sighit sa nàschida de Biddesorris fiat istadu desertificadu dae una gherra chi sighiat dae meda intra is arboresos e is aragonesos.»
In Biddesorris gente meda credet in sa Vìrghine e in is Santos e is festas sighint dae sèculos. Intra is festas mègius e cussas prus sentias dae is Sorresos ddu at sae de sa Vìrghine Candelora chi si festat su 2 de freàrgiu e cad’annu benit ammaniada dae una familia divertza. De sa Vìrghine est s’iscusòrgiu fatos de cadenas, braciales, lòrigas de oro e unu rosàriu antigu meda e de balia. Custa festa giughet una particolaridade chi ddi narant sa cabiedda, un’agorru, in ue serrant duas turturas e a pustis ddi ponent frores e prendas de sa famìlia chi ammaniat sa festa. Custa festa est testimonia de comente sa traditzione est sentida meda dae giovanos e mannos chi s’intendet parte de una festa chi est un’iscusorgiu de religione e de cultura.
Forroncos
S’orìgine arcaica de BiddeSorris oe est documentada meda dae iscavos fatos dae pagu tempus a cust’ala chi parent èssere de importu mannu pro su chi ant agatadu de su patrimòniu artìsticu - culturale de sa bidda.
Su Neolìticu si dividit in tres fases:
1) Sa de una, est nòtida in Bidda Scomente sae de Bonu ‘Ighinu (4800-4400 a.C.), in ue is òmines s’insèdiant in agorros e in bidditzolos fatos de pinnetos;
2) Sa de duas fases, est sa de Santu Ciriacu (4400–4200 a.C);
3) Sa de tres, est cudda de Santu Migheli de Otzieri chi agatamus in totu sa Sardigna mescamente in Campidanu: in su sartu de Bidda Sorris ant bogau a campu arrastos de ceràmica, comente is testos a canistedda tassigheddas emisfèricas, pissidos, trèbines e testos globulares a tzugru.
Su calculìticu est partzidu in duas fases:
1) Sa de unu, est connota puru comente sub Otzieri de su 3500-3300 a.C., est un’evolutzione de sa prima cultura de Otzieri; is arrastos de custa cultura giughent formas giai nòtidas cun una siddidura e chene decoratziones;
2) Sa segunda e ùrtima fase, chi si connoschet in Biddesorris, est cussa de sa Cultura de Monte Claro (3300–2300 a.C.); a is tempos is istèrgios pro papare fiant mannos tundos e pagu afinados.
In su giassu de Biddesorris ant bogadu a campu medas brunzos nurògicos. Su primu de custos est istadu agatadu in su 1860 in is terras de su Cavalleri Vaquer, chi l’aviat dadu deretu a su museu archeològicu de Casteddu, in eu est galu. Fiat artu 9,5 cm e rapresentaiat una fèmina cun una corbula in conca. Su segundu est istadu recuperadu in su 1994 in una terra agrìcola in sa localidade de Sparagallu; artu 6 cm e rapresentat unu gherrieri cun capeddu a leputzu, tipu màniga gemmada in is petorras.
In sa prima campagna de iscavu de su 1994 ant tancadu su giassu de su nuraghe, duncas zirande ddu ant bidu is arrastos de una pariga de turres. In sa segunda campagna de iscavu de su 1995/96 ant fatu una chirta generale de su monumentu e mesamente de sa corte, chi at bogadu a campu trastes de traballu in perda e arrastos de vasos pro chistire sa cosa a pappare. Sa tertza campagna de iscavu de su 1997 est istada dedicada a s’iscavu de su màstiu, chi at ammostradu duos livellos; in sue de pitzu ddu aiat unu muntone de vasos; arrastos, macinellos e pestellos, in sue de suta ddu ant agatadu caramicas frammentàrias e unu pigia de chisina cun unu foghile minore e tundu.
Su nòbile catalanu Giovanni Siviller, fiat istadu su primu a àere pigadu in manos su fèudu de su sartu de sa Curadoria de Gippi o Parte Ippis in su 1414, connòschidu istoricamente che feudu de Biddesorris. Custu ca su podere de Siviller fiat cunsideradu meda in Catalugna e puru dae su Cunsìgiu de sa citade de Barcellona. Su sartu suo, intra sue de Bidda Speciosa, Deximumannu, Santu Sparau, Samassi e Siliqua, non fiat mannu meda, ma sa fertilidade de sa terra fiat de importu mannu. Su Siviller aviat agatadu in custu giassu unu logu ideale pro is comunicatziones intra is biddas a cante e sa citade de Biddesorris, cabulogu de su fèudu, chi in tempos de Pisanos fiat giai una terra bundosa, brincande.che puru Gippi. Duncas Siviller seperaiat Sorres che centru de su podere suo. Dd’aviat agatada peròe belle che totu derruta seret pro s’ostilidade intra Arborea e Aragona, seret pro is bardanas chi cada tantu sucediant in cussu e àteros giassos. S’infeudatzione custringhiat su nòbile Siviller a istare in su fèudu e de torrare a ponner manos a sa derruta Sorres; in su 1415 aviat atapiadu unu Dominàriu chi fiat paris una domo e unu logu pro amparare sa bidda: su casteddu esistit galu oe e est istadu decraradu monumentu natzionale in su 1910. Sa pranta de su casteddu giughet sa forma de ferru de cuaddu. Su cùcuru de is muros a is cugiones, in sa serrada de is duos bratzos abertos in sa cara chi ingruit sa fatziada principale, giughet un’inghirile guelfu cun saetieras.
In intro ddu at una corte manna e bella dae ue si bident is ventanas e un’iscala pro intrare a su casteddu e a unu corridòriu chi inghiriat totu is muros. Unu basciu poniat paris su casteddu cun sa crèsia, a manca de s’altare mannu; sa coberidura de s’intrada de su basciu dell’ingresso del sotterraneo, si podiat galu bìdere in is annos ‘50, fata cun una lastra in crispu. Su casteddu tenet aposentos de sennores de istile goticu-catalanu, cun ventanas mannas dae ue si podet bìdere su giardinu de intro cun is tzitzidorgios in perda. S’ala de foras de su dominàriu est fata cun muros grussos a trèmene, cuntrafortes de perdas iscuadradas e meruladas. A pustis de s’acontzu fatu dae pagu tempus is aposentos de intro ant mantesu totu cantas su pitzu de linna e is travutzos acotzant in pitzu de tàulas. In pitzu de sa gienna printzipale ddu at s’istemma de famìlia tundu e cun una corona marchionale; in pitzu totu, in sa meitade de manca, si bident ses botzas, arma de Silva, postas una in pitzu de s’àtera in un’arbore, singiale de is Arboreas, in sa meitade de dereta, una turre alada, arma de is Alagon. S’istemma diat a èssere de is Alagon Arborea de Silva, is eredes de s’ammisturu de is duas arrampas, avennia cun sa cojua intra Manuela Alagon Arborea, marchesa de Biddesorris e Giuseppe de Silva Fernandez De Cordoba conte de Cifuentes. Su podere fiat torradu a dare a Giovanni Siviller puru dae su re Alfonso de Aragona, chi ddi donaiat puru sa podestade de lu trasmìtere a su fedu suo. Erede universale abbarraiat s’ùnica figia sua Donna Aldonsa, chi si fiat cojuada cun Don Giacomo Bejora;sa cojua poniat paris is fèudos de Biddesorris e de sa Trexenta. A pustis de sa cojua de sa fìgia cun Salvatore Alagon si poniant paris puru is arrampas de Siviller e Alagon. Don Carlo, unu de is fìgios, ereditait sa Trexenta e a Don Giacomo, s’àteru fìgiu, re Carlo V li donaiat su tìtulu onorìficu de Conte de Biddasorris in su 1506. A su primu fìgiu de Don Giacomo, Don Biagio, podet èssere chi siet dedicada sa crèsia de Biddasorris ca issu nd’aviat bidu sa concruidura. In su 1703 su marchesadu colaiat a Manuela Alagon, mugere de Giuseppe de Silva. Su fèudu fiat gai ricatadu in su 1838 a pustis chi su feudalesimu fiat agabbadu in Sardigna.
Sa crèsia dedicada a su pìscamu màrtire Santu Brai, fiat istada edificada in sa prima meitade de su 1500 cun una originària istrutura gòticu–aragonesa, de sa cale mantenet arrastos in is primas capellas laterales, in su campanile e in su portale archiacutu. Torradu a ponner manos a sa cresia a sa fine de su 1700 e s’incumintzu de su 1800, mescamente in s’ala de segus in ue fiat fata sa cùpola, l’ant torrada a cunsacrare in su 1915. Sa Crèsia giughet sa forma de sa rughe latina, istèrrida in tres navadas, ammantadas dae bortas a gupa. A sa frugada de sa navada de mesu de su de su transeto si pesat sa cùpola in pranta poligonale. Ddu ant noe capellas: ebbia is primas duas sunt antigas e is àteras sunt adatadas a s’istile de sa crèsia.
Su presbitèriu si pesat a su pianu de sa crèsia e s’intrat dae un’iscala de màrmaru. S’altare mannu est ricu de màrmaros a incrastu e giughet in mesu sa magine de Santu Biasi de Lonis. In is capellas de dereta, si bident duos artares distintos: unu cun duos iscudos gentilìtzios, unu crociadu e uno cun s’iscrita Libertas, e s’àteru de su 1747. Ambos duos arribant dae sa crèsia casteddaja de Santu Frantziscu in Stampace, deruta de su totu. S’abba santera antiga fiat istada arrumbada in su 1805 in sa capella antiga suta de su campanile. In sa turre s’agatant chimbe càmpanas; in una de issas si leget: In honorem B.M. Vergini set S. Basii huius parochialis ecclesiae ex oppido de Villa Sorre. A.D. 1701.
In su 1882 fiant istados afidados a s’ingegneri Antonio Vivanet is triballos pro arrangiare sa pratza de sa crèsia; su muru de inghìriu de sa pratza chi oe non s’agatat prus, fiat istadu incopertinadu cun trachite de Serrenti e is gradinos de s’intrada fiant istados rivestidos in granitu. In sa pratza, a furriu de su 1885, aviant arrumbadu una colonna cun a capeddu una rughe andada pèrdia. In su 1951 sa pratza est istada fata comente est como e in su 1964 fiat istada agabbada s’abbasantera nova donada dae su Comunu.
Unu ditzu contat de unu fogu mannu de su 30 de Santu Gaine de su 1909 ch’aviat brusiadu sa sagrestia. Paret chi sa gurpa fiat istetia de su sagrestanu etotu, tando si fiat sarbada ebbia sa pratantza chi fiat in s’archìviu de sa crèsia.
Su preide fiat istetiu custrintu a che giughere su Santissimu Sagramentu a sa crèsia de Sant’Antiogu fintzas a sa die de s’acontzu de sa sagristia cando ddu torraint a giùghere in sa crèsia sua in prevessone cun totu su pòpulu chi ddu sighiat festende. Pro sanare is dannos de su fogu aviant agiudadu cun coro mannu s’archipìscamu, su Comunu e is mastros de muru de sa bidda chi aviant triballadu chene dimandare nudda paris cun totu sa bidda.
Su primu cumbentu fatu fiat istetiu cuddu de Santu Miabi in su 1610, a ispesas de su Canònicu Don AchilleBosquet chi l’aviat imbellidu meda. Su cumbentu naschiat a cante a sa cresiedda de Santu Miabi Arcànghelu, pagu allargu de Biddasorres. Su sìngiu de custu cumbentu l’ant torradu a bogare a campu in unu papiru de su 1756 in ue ddu at sa màgine de Santu Miabi Arcànghelu cun is alas abertas, cun s’ispada cun su fogu a s’ala dereta, su pesu a manu manca, pistande s’ànghelu reberde. Su Règiu Decretu de su 7 de trìulas de su 1866 chi aboliat Òrdines, Corporatziones, Congregas e Cunservatòrios religiosos, aviat destinadu is benes de su demàniu de s’Istadu e gai aviat fatu puru pro custu de cumbentu, custringhende is paras a che ddu lassare. In pagu tempus is crèsias e is cumbentos chi non teniant prus acontzos perunu derutaiant abellu abellu. Pagu gente oe ammentat sue chi fiat abbarradu de su cumbentu de Santu Miabi e chi totus is operas mantesas in intro fiant istetias bèndias de su prèide de Biddesorris etotu.
Su cumbentu de Santu Antiogu fiat istetiu concruidu in su 1630 cun agiudos de is autoridades e de sa gente de Biddesorris e de is biddas a cante, dande a sa prima dinare pro sa cumbentu e a pustis puru a papare a is paras. A làcana de su cumbentu ddu fiat fintzas un’ortu chi ddu inghiriaiat totu a furriu. A custu puru su Comunu semper pro mediu de su Règiu Decretu de su 1866, l’aiat cunfiscadu is benes. In is logos de su Cumbentu fiant trasferios sa Domo Cumonale e is iscolas. In su 1967 custos locales fiant istados acontzados pro agollire s’asilu de is mongias de s’ordine de is Fìgias de Santu Giuseppe, fintzas a su 2002. Sa crèsia de Santu Antiogu mantenet un’abbasantera de su 1743. In su 1954 aviant comporadu is càmpanas e las aviant postas in su 1962 cando aviant acontzadu su muru de sa Crèsia. In làmpadas in su 1963 aviant ammantadu de màrmaru s’artare mannu e l’aviant postu su pamentu a su presbiteriu cun perladu de Sicilia. In su 2002 su Sìndigu Efisio Pisano, at torradu a batire unu cuadru chi paret fiat de su pitore GUn quadro rappresentante la Crocifissione, attribuito al pintore genovesu Orazio de Ferrari mantesu fintzas a tando in sa Pinacoteca Natzionale. Pintura a ògiu in pitzu de tela, chene cornice, fiat istadu restauradu in su 1934 dae sul professor Bacci Venuti. S’opera est de su 1647. Un’àtera crocifissione in pitzu de s’altare mannu e una pintura arrumbada in s’ala manca de s’intrdada manna, cun una cornice ispantosa, parent èssere de su pintore casteddaju Francesco Massa, chi aviat operadu in su sèculu XVIII, mescamente in sa citade sua. Issu fiat istadu dischente de su pintore venetu Antonio Scaletta.
Is logos de s’eghes Cumbentu bècciu de i Capucinos ant a serbire pro gollire espositziones de documentos istoricos, un’archìviu chi si podet bìdere e connòschere cun unu sistema informativu multidmediale, de gasi chie bisitat su museu at a poder connòschere s’istoria e sa traditzione de su logu. Est craru chi in custa manera cuddu eghes cumbentu divenit unu logu de mutire is turistas a Biddesorris.
Sa Crèsia de Santa Vitalia
Sa crèsia de Santa Vitalia chi est in sa carrela istatale de Biddacidru fiat istetia serrada in su 1888 ca fiat male posta. Is sorresos peroe, ant sighiu a fàghere sa festa prus chi onorat sa Santa e ant istituidu unu comitau pro sa fàghere una crèsia a nou in una terra a cante a sae de prima de importu de sa bidda. Custa terra l’aviat donada unu poderosu de sa bidda e is traballos fiant acabados in su 1895. Custa cresiedda est istada ristruturada in is annos otanta.
gioielli
costumi
paesi
Crediti